01/04/10

Deimingos de Ramos i mies Primaberas

Era you primabera fresca, naqueilhas Primaberas desse tiempo, clara, fresca,pura!

Bai-me a cortar uas fronças de oulibeira pa las dar a Raúl para que me las lhiebe a Zenízio i l cura las benza, dixo-me mie mai no sábado antes de l Deimingo de Ramos.
Antón l cura nun diç acá missa?
Nó, arrespundiu-me mie mai, el ten muito para adonde ir i l rapaç tamien se me asparece que nun se quier cansar muito, bá.
Atei-las cun ua fitica azul i outra burmeilha que tenie guardado, dun lhacico de l Natal nua gabeta de las anzonas, na cozina.
Bá anton, assi yá nun se me trócan cun las de naide. Agora yá nun percisamos de muito ramo bento que nun tenemos panes…
Esse nun tenemos panes truixo-me a l eideia ls Deimingos de Ramos an que you era primabera, an nina i apuis mocica i, tube soudades, muita soudade... Cunfesso sien bergonha que si las tengo.
Porque nó? Muita soudade de cousas passadas, mas siempre sien soudosismos malinos.

Habie siempre missa, manhuços grandes de ramos de madronho i alecrin, mui ralos de oulibeira que naquel tiempo habie poucas acá. Un béu de renda guapíssemos branco i negro, inda l stou a ber, (nun sei l que fui feito del) l branco era pa l die de Páscoa que yá nun era Quaresma i que tamien era guapíssemo i tamien parece que me stou a ber cun el, quando benie eigreija abaixo apuis de receber la hóstia benta de la mano de l jobe cura Silbério que staba acá i que hai dous anhos me biu, me recoinciu i me tratou pul nome. Quedei admirada, quando a la salida de missa fui a falar cun el i me dixo: Tu sós Delaide. Tenie you naquel tiempo desasseis ou desassiete anhos.
Apuis bieno l cura Paulo que stubo ua eiternidade.

Lhembra-se-me que apuis de missa íbamos a poner an cada pan, un ramo benzido para que nun tebíssen ningun péque, la família toda, cada un para sou lhado. Lhembra-se-me desses passeios mas specialmente quando íbamos pa ls Palancares, ne l termo de Angueira, por ser mais loinge i l passeio mais grande, porque tenie siempre jolda de las Parreiras que tamien tenien para alhá panes i de mie mai.
Un ramico mais ou menos ne l meio de la tierra i, se era mui grande, mais que un, todos espargidos, alhá quadában cumo se fussen soldados nas friestas de l castielho para çfender la cidade.
Alhá quedában, prouístos i serenos ne l meio daquel ondiar de çanteno, mais que sendo trigo i que mais nun era que un mar de berdura de l Praino na Primabera i un arenal dourado ne l Berano, a zafiar las cantigas de ls segadores cun sous renhones drubados por aquel ouro tan custoso de garimpar...

Ne l meio disto todo l que mais me admira ye la capacidade que habie de acreditar. La giente acreditando ye mais feliç, mas, la capacidade de acreditar bai-se perdendo al modo que mais daprendemos, que andamos por esse mundo i cun la medida de las zeilusones que mos causórun las cousas que datrás teniemos cumo ciertas.

Agora, neste Deimingo de Ramos, ls pies duolen-me para grandes caminadas, l cura nun bieno a benzir ls ramos i , aquilho a que cháman la celebraçon de la palabra ye feita por un home, (si que nisto de religion hai muito machismo, yá antes l cura era home i sabe-se alhá se algua beç demudará) que nunca pisou ne l seminairo nien studou tiologie; yá nun uso ls mius béus, cuntesto mais cousas de l que aqueilhas an que acredito; nun tengo panes çantenos que me fágan nadar an suonhos nun mar que agora yá conheço, nien tengo trigos bordados cun papoulas burmeilhas cun que fága las monicas i las ponga a beilar al sonido de l armónico de Ribeirinho i de la duçaina de Agarpino, ls dous de San Martino, grandes animadores de las fiestas.

Resta-me ua alma chena de anquietaçones, çcrenças ou antes, poucas crenças. Cumo tengo pena de nun tener rezones para poder acreditar an muita mais cousa...
Resta-me la mie alma que, anque sonhadora, an nada se puoda acumparar cun ls suonhos de bailes cun beiladores feitos de flores i, cun fumeiro de mangeilhos.
Resta-me un manhucico de fronças de oulibeira que mie mai me pon nun baso ne la preça de casa, antremiadas cun flores de panho a eimitar camélias i naturales quando las tengo.
Sóbran-me dúbedas, muitas, cada beç mais i, quanto mais penso mais dúbedas tengo.
Tengo la cabeça cun l sentido para guardar lhembranças que pintan la mie stória, la nuossa Stória, la nuossa Cultura de pobo lhibre i bibo.
Tengo bida que amo i agarro cumo se agarra hiera an parede de piedra...

Diç mie mai: Solo ls tiras quando poníres ls Ramos de palanho i apuis ls bielhos queimas-ls. Pai Abelino i mai Ana queimában-ls tamien nas loijas de las bacas i de ls cochinos.
Nun steias a fazer caçuada,… era assi mesmo!
You nun stou a fazer caçuada mai...
Bá, botai-ls ne l lhume que you yá pongo ls outros ne l baso.



11 comentários:

Abelhon disse...

I ibas a missa de saltos altos i meias de bidro:)
Un chi

Adelaide Monteiro disse...

Mas isso nien se percura a ua moça pimpona cumo you era!...
Houbo ua moda duas charrasquitas de fierro na punta de ls saltos que fazien muito barulho quando passábamos.

Un chi

Delaide

Carmo disse...

Uma Feliz Páscoa

Carmo

Adelaide Monteiro disse...

Para bós tamien, Carmo.

Beisicos,

P´la Quadrilha de l Froles,

Delaide

Adriano Valadar disse...

Gostei muito de l buosso testo neste Sesta Santa, tamien me ajuda a meditar. Ficamos mais soudosos nesta semana puis todo stá mais calmo y an siléncio, sobretodo hoije. Mas la lhuç spera-mos ende, todos ls dies, an forma de pequeinhas strelas. Buona Páscoa amiga Adelaide.
Adriano Valadar

Adelaide Monteiro disse...

La Sesta Santa que será tanto mais santa quanto fur bondoso l coraçon de quien la bibe!...

Buona Páscoa tamien para ti amigo Adriano.

Beisicos,

Delaide

Tortulhas disse...

Biba, buonas nuites!

Ah Delaide, este buosso testo ye ua delícia! Fui de ls cachicos que más me gustou ler eiqui nestes trés anhos.
I cumo este pan yá bai grande, teneis que cuntinar a spargir más ramicos de oulibeira assi, ajuda a que nun le deia l péque a la nuossa capacidade de acreditar!

Beijicos i buona Páscoa
Alfredo

Adelaide Monteiro disse...

Ei Alfredo,
Inda bien que gusteste home i bien haias pul gabón.
You si bou spargindo, num páro i a las bezes anté será demais. Uas bezes trigueiras cun fronças de oulibeira, outras bezes çanteno cun murron...
Buona Páscoa, cun salude, paç i amor.

Beisicos

ACangueiro disse...

Cheguei indagorica de l praino i nun se pode star mui tiempo afastado destas froles.
Tanto ancanto se perdeu. Dubedas, tantas..., acraditar? tener fé?acho que yé da belheç. Gostei de bos ler,

salude,
ac

franciscobelharino disse...

Buonas tardes Delaide,

Solo agora antrei ne l Froles i bi l tou guapo testo. Parabienes i cuntina a spargir ramos.
Un beiso,
Francisco

Adelaide Monteiro disse...

Antonho i Francisco,

Fronças que an tiempos rebuoltos yá nun aplaquiaran grandes malinas, porque tamien amalinadas andan las fronças...
Beisicos

delaide