27/06/19

Screbir i publicar an mirandés





Screbir i publicar an mirandés ten sido ne ls redadeiros anhos la forma que you ancuntrei de prestar houmenaige, recoincimiento i dar upas a este balioso património lhenguístico.

Quando scribo stou a houmenagear i a prestar l miu recoincimiento a todos aqueilhes i aqueilhas que al lhongo de muitos tiempos, ambestigórun las ouriges i caratelísticas de la lhéngua mirandesa,  studórun i purparórun decumientos para que fusse possible la sue oufecializaçon, que ls dreitos lhenguísticos de ls mirandeses i mirandesas fússen recoincidos. Que fusse possible criar i publicar ua Cumbeçon Ourtográfica de la Lhéngua, las reglas de la scrita.

La mie pequeinha caminada de screbidor i publicador, puis outra cousa nun se puode dezir, tubo l sou ampeço hai arrimado dieç anhos culs cursos d’aprendizaige pormobidos pul’Associaçon de la Lhéngua Mirandesa (hoije Associaçon de la Lhéngua i Cultura Mirandesa) an parceria cul’Associaçon Cultural i Recreatiba “Nial de La Boubielha” na region de Lisboua. Cursos que m’afigura habéren sido ls berdadeiros repunsables pul spertar de muita giente, que lhebou muitas pessonas a tornar al mirandés an special a la scrita. Que fazírun i fázen muitas publicaçones an sites, blogues, jornales i lhibros. You dende siempre que puodo, bou a palhestras i einiciatibas aonde l mirandés marcar perséncia, leio. Segui, acumpanhei todo al q’an mirandés s’iba ansinando i publicando, crónicas, fuolhas, cuontas, lhibros, jornales i rebistas de ls porsores, Domingos Raposo, Duarte Martins, António B. Alves, Alfredo Cameirão, nas scuolas de Miranda de l Douro.

Fiç la mie purmeira publicaçon an lhibro “Nuobas Fábulas Mirandesas i Cuontas Sacadas de la Bida”ne l anho de 2009, çpuis “L Pastor Que se Metiu de Marineiro” an 2012, estes na coleçon “An Mirandés” de l’Eiditora Zéfiro an que l repunsable era l ambestigador, scritor, tradutor, porsor, Mestre Amadeu Ferreira. Cumo la cousa staba a andar bien i recebi de cunsuolo, motibaçon l pedido de l Mestre, que me dixo para nun parar de screbir, assi fiç, cuntinei. Cumo eidiçones d’outor, publiquei “ La Galhega” i  “A Galega / La Galhega”an 2015, “Meia Ambuça de Cuontas” an 2016, A Saber de Zenízio an 2018.

Todas esta publicaçones tubírun acarinamiento de l’Associação Cultural e Recreativa “Sol Nascete” de Zenízio i de la Junta de Freguesie, puis ne l salon tubírun salimientos acumpanhados de palhestras de l porsor Domingos Raposo. Fuora de la mie aldé tamien Mário Correia, repunsable pula parte cultural de l Festibal Intercéltico i Alfredo Cameirão l fazírun.

Ne l passado die 11 de l més de maio na Junta de freguesie de Corroios – Seixal, cula cumpanhie de António Cangueiro, tubo lhugar l purmeiro salimiento de mais un pequeinho lhibro “ Cuontas Bielhas Sien Mofo”, i outros salimientos stan perbistos, an special pulas fiestas i atebidades culturales i çportibas de berano an Zenízio pormobidas pul’Associação Cultural e Recreativa “Sol Nascete”. 

Par’ancerrar esta pequeinha crónica, quiero dezir se ye amportante screbir, porque se fai registro de todo un património que se puode morrir, nun l ye menos publicar. Publicar, agora ye muitas bezes l modo de lhebar loinge l mirandés, para manhana será la garantie de que quien quejir studar, saber deste património l puode fazer.
Faustino Antão.

18/06/19

Antrega Diplomas de Lhéngua Mirandesa -Casa Trás ls Montes an Lisboua




Buonas tardes,




Hoije, 18/06/2019, arrimado a las seis i meia de la tarde bamos fazer la antrega de ls diplomas a la Classe de Lhéngua Mirandesa de la Casa de Trás ls Montes an Lisboua.
Todos ls que puodan i quérgan star, será un guosto tener-bos alhá.


15/06/19

Las purmeiras lheituras de lhibros






Fui na lheitura dua crónica de l scritor José Mário Leite ne l spáncio “Opinião” JN, aonde mos lhembra q’astanho ne l dia bint’i nuobo de Márcio fai ciento i cinquenta anhos que naciu l filantropo Calouste Sarkis Gulbenkian. 

I esta lheitura fui cumo ua squilica que spertou las mies lhembráncias, puxou pa l de riba toda ua bibéncia ne l que fui la mie bida de rapaç, quanto a lheituras. Mas antes de cuntinar, deixai que bos diga, you screbi sou nome por anteiro, cumpleto, porque merece ser coincido, que para mi durante muitos anhos solo sabie que las carrinhas que benien pulas andés i an Zenízio parában ne l terreiro de la Capielha de Santa Cruç éran de la biblioteca Gulbenkian.

Todo acunteciu puls anhos cinquenta, sessenta de l seclo datrás, un tiempo bien defrente de l que ye hoije an questones de lhibros, rebistas, jornales i la lheitura deilhes. An mie casa nun ls habie i la scuola purmaria habie feito l sou papel, habie-me ansinado a ajuntar las lhetras i a coincer las palabras. Fúrun, de cierto modo – por l ansentibo i bagar tamien nun era muito – ls lhibros que podie alhebantar na carrinha, lhebar anté ls ler, cula respunsablidade de çpuis ls antreguar, que sustituírun la falta de lhiteratura.

Cun eilhes, puodo dezir-bos, fiç ls bolos mais altos q’un rapaç puode fazer cula mie eidade, las biaiges mais guapas, eimaginei abinturas, coinci cuntinentes, cidades, bilas i aldés, lhebórun-me anté aonde miu eimaginairo puodie chegar. Alhargórun i abrírun muitas jinelas q’anté ende you cuidaba que nun eisistien. I quien sabe se fui grácias a eilhes q’agarrei l gusto de ler i screbir que tengo.
I todo por bias de l porjeto de bibliotecas subre ruodras “eitenerantes” dessa Fundaçon. 

Ye berdade que nun acuntraba alhá lhibros screbidos an mirandés, nesse tiempo pul que sei hoije ls scritos nesta lhéngua inda éran scassos, mas yá alguns eilustres studiosos fazien ambestigaçon. 

Tamien ye perciso dezir que l regime que mandaba, gobernaba, nunca deixarie fazer dibulgaçon, puis só querie l pertués cumo lhéngua oufecial na Nacion.

Hoije, porque l mundo de ls lhibros i lheitura deilhes stá bien defrente, yá tenemos cundiçones de ls ler an qualquiera lhado, assi cumo cada beç mais nas dues lhénguas ouficiales de pertual, pertúes i mirandés.
Faustino Antão

Nota: Cuonta que fui publicada ne l Jornal Nordeste