08/08/07

Ls dreitos de l leitor


Retrato de William Ronnis

Hai un tiu, un francés, que un die destes se lhembrou de dezir, i screbir, l que muitos yá çcunfiábamos, mas nun teniemos coraije nien arte para botar acá para fuora. Ye subre las marabilhas, i las zgrácias, de la leitura. Cumo yá se bai podendo ler un cachico an Mirandés, cuido que mos diç tamien respeito.
I más nun digo, que nun quiero misturar muito l miu piar de crujo, cun la música de roussinol de l tal tiu.


L berbo ler nun se afai a l amperatibo. Ye ua zízara que partilha cun outros: l berbo “amar”… l berbo “sonhar”…
Pus claro que inda podemos spurmentar. Bamos a ber: “Ama-me!” “Sonha!” “Lei!” “Lei, yá te l dixe, mando-te you que leias!”
- Bai pa l tou quarto i lei!
Resultado?
Nada.
(…)
L Home fai casas porque stá bibo, mas scribe lhibros por bias de saber que ye mortal. Ajunta-se cun outros porque ye çocial, mas lei por se sentir solo. Ler ye par’el ua cumpanha que nun acupa l lhugar de outra, mas l sou campo nun puode ser acupado por niua outra. Ler nun ouferece niua splicaçon cierta subre l nuosso çtino, mas tece ua rede de filos misteriosos i secretos antre nós i la bida. Ye por isso que las rezones que tenemos para ler son tan stranhas cumo las que tenemos para bibir.



Ls dreitos de l leitor


1 – L dreito de nun ler
2 – L dreito de saltar fuolhas
3 – L dreito de nun acabar un libro
4 – L dreito de bolber a ler
5 – L dreito de ler nun amporta l quei
6 – L dreito de amar ls “Heiróis” de l remance
7 – L dreito de ler nun amporta adonde
8 – L dreito de poular de lhibro an lhibro
9 – L dreito de ler an boç alta
10 – L dreito de nun falar de l que se liu
Daniel Pennac, Comme un roman, 1992


Sem comentários: