05/01/08

1984




Hai dies, Tortulhas falou subre dues obras de George Orwell: Animal Farm i 1984. You nun conheço bien la prumeira, mas bou a falar un pouco de la segunda. Nun que querga fazer ua refleçon mui eisoustiba, quiero solo acrecentar algues cousas. Eisiste ua adaptaçon para cinema, cul mesmo títalo, filmada eisatamente en 1984 (ne ls sítios adonde se haberie passado la stória cuntada pul lhibro) por Michael Radford. La adaptaçon nun ye 100% fiél, mas l filme agarra bien la atmosfera de l lhibro i las repersentaçones son credibles (para ber ls prémios ganhos, podeis cunsultar esta páigina: http://www.imdb.com/title/tt0087803/awards).


Quando l lhibro foi publicado, George Orwell negou algues anterpretaçones que del se fazírun: l lhibro nun yera ua série de prebisones apocalíticas pa als anhos 80, yera ua sátira contra l stanilismo, tal cumo Animal Farm. De fato, l Big Brohter faç an parte lhembrar Staline, acraditar an Deus yera bedado, l Partido cuntrolaba todo, l Stado cuntrolaba la porduçon i probocaba scassidade de muitos perdutos i todos se trátan por Brother (l xefe tenerie de se chamar Big Brother).


Mas por que será que Orwell le quiç chamar 1984 i nun "1983" ó "1985"? Apuis de muito pensar, cunstruí ua teoria: l lhibro foi publicado an 1948 i chama-se 1984, porque 84 ye 48 al cuntrairo. Feliçmente, la cunsulta de un lhibro sobre lhiteratura beio a cunfirmar la mie teorie.


Porfecie ó nó, bal la pena refletir subre la obra. Hoije talbeç las refréncias al stalinismo nun séian tan claras, i puodamos ler la obra como ua crítica a las ditaduras an giral. Las prencipales formas de manipulaçon yeran la outelisaçon de un pensamiento único repetido bezes sien cunta an todos ls cungressos i an bárias pantalhas que stában na rue i andentro de las casas, la ambençon de ua lhéngua nuoba i l controlo de l passado. Eisistien pessonas cul trabalho de eimendar ls jornales de l passado, reambentando las prebisones de l Big Brother ó apagando las refréncias a pessonas que "habien deixado de eisistir" (quando ua pessona yera muorta por orde de l gobierno, ls otros deixában de falar neilha i todo l sou passado yera apagado, como se nunca houbira nacido). Las pessonas daprendien zde pequeinhas que L Big Brother siempre habie eisistido i siempre eisistirá. L gobierno acraditaba que, cuntrolando l passado, cuntrolaba l feturo. Cuntrolando l pensamiento, cuntrolaba ls cidadanos.


Hoije bibimos an democracie, mas ls políticos cuntínan a tener necessidade de mos manipular (talbeç até mais). Las lhénguas son pouco balorizadas i la mimória inda l ye menos. Cultiba-se a modo ua amnésia coletiba, las pessoas squécen l passado reciente con ua facelidade zarmante. Tamien nun se puode dezir que séiamos un pobo que conheça bien la sue stória. 1984 faç-me pensar subre la amportança de la Stória i de las lhénguas na formaçon de ls andibíduos i de l pensamiento. Hoije, ls políticos parecen pouco antressados an cultibar la mimória i l pensamiento i talbeç seia por esso que L Menistério de la Eiducação aposta cada beç menos ne l ansino de las deciplinas de lhénguas, stória, filosofie ó artes.


4 comentários:

Amadeu disse...

«1984 faç-me pensar subre la amportança de la Stória i de las lhénguas na formaçon de ls andibíduos i de l pensamiento». Tamien a mi, Fir.
Quien solo se acupa de cuntas i stradas nunca antenderá esso.
Las lhénguas son ua cundiçon de la lhibardade, mas son subretodo ua cundiçon de houmanidade. Pula falta ou çprézio deilhas tamien passa la zoumanizaçon: las lhénguas son ua question eicológica eissencial pa la nuossa subrebibença cumo homes.
Abraço,
Amadeu

Amadeu disse...

Squeciu-se de outra cousa que querie dezir i que repite l que dizes: la mimória ye ua arma; perdé-la ye quedar zarmado, al son de ls que mos quérgan atacar, caçuar, i zeidenteficar.
Amadeu

Ana disse...

A mi nun me cumbence todo l que diç, Fir…
Para que « un pobo cunheça bien la sue stória » (Neste caso, penso que se quier referir tamien a Pertual) nun se puode star quaije siempre a falar i talbeç quaije sclusibamente ou eisageradamente (cumo ye regularmente l sou caso) de las culturas ou de ls modos de pensar de ls países anglo-saxónicos : an particular de la Gran-Bretanha i de ls Stados Ounidos…
Para defender las lhénguas i mantener por cunseguinte siempre biba essa mimória lhenguística i cultural que nun se reduç ou se lhimita a la lhéngua anglesa, nun serei la purmeira a dezir que la melhor maneira ye de las falar…
A ningua altura neste sou testo, se astribe a citar ls títalos de outra maneira que nun seia an anglés… subretodo que traduçones eisísten…
Rebelador todo esto ?
George Orwell, nas sues obras, quijo denunciar ls totalitarismos i tamien ls amperialismos (staliniano de facto… mas tamien nazi, i até británico ; mas nun ansistiu bastante subre esso, Fir…)
Cunbén ser inda mais objetibo i denunciar todos ls amperialismos i nó apenas un ou dous !

Fir disse...

Um dia destes, a ASAE ainda vai a minha casa ver os filmes que para lá tenho. Quando descobrirem que mais de metade está em língua inglesa, e alguns nem legendas têm, é que vão ser elas. O mundo saberá que sou, na verdade, um grande inimigo de todas as línguas e todas as culturas.