18/01/08

Fuolhas... i depuis froles !


An purmeiro lhugar, quiero dar ls mius parabienes a Faustino Anton porque acho l sou quadro feito a partir dua sola fuolha de plátano oureginal i antressante tamien dun punto de bista artístico i pictural. Hoije an die nas scuolas, cada beç mais, ls garotos daprénden a trabalhar las eimages ne ls cumputadores i a fazer criaçon artística dessa maneira. Ye ua formaçon amportante ne l mundo de hoije i pula cierta cada beç mais neçaira até para arranjar trabalho an muitos setores.
Quedo siempre admirada quando beio por eisemplo l que ls mius filhos cunsíguen fazer… que inda nun sei fazer i que talbeç nunca saba fazer… Son eilhes ls mius porsores an muitos domínios a tal punto que até tengo la ampresson por bezes que an matéria de anformática inda bibo nua época quaijeque pré-stórica…
Mas nó an todo. Sei por eisemplo que tengo que le ansinar mais a falar las lhénguas i antre eilhas, sei esso bien, l Pertués i l Mirandés. I las melhores cundiçones pula cierta seran aqueilhas que fúren las mais naturales i spuntáneas possibles. Bamos a ber anton…

Mas inda querie dezir uas cousas a perpósito de fuolhas…
Las fuolhas de las arbles, se nós furmos a ber, son todas guapas i eissenciales a la bida na Tierra.
Por bezes antretanto, dan un cachico de trabalho. Ye l que se passa cumigo: tengo un matorral cun uns quantos carbalhos bastante altos porque yá ténen un par d’anhos, mesmo al lhado de mie casa. Un die destes, tengo que tentar cumbencir l propiatairo, l miu bezino, mui diplomaticamente cumo nun puode deixar de ser, a ber se aceita cortar alguns porque l porblema ye que quando hai biento (ou aire fuorte) – cousa que acuntece muitas bezes subretodo nesta altura de l anho -, ye neçairo depuis passar mais tiempo que you sei alhá a barrer i a tirar tamien cun un rastro las fuolhas que quedórun na yierba an grande quantidade.
Nestes dies, aperpus a miu pai que mos bino a besitar l seguinte:
- L melhor nun será queimá-las, á Pai ?
- Nó, porque essas fuolhas ban a fazer un bun stierco.
- Ye berdade, acrecentou mie mai. Se quejires froles guapas na Primabera, patatas i freijones tamien, deixa-las streformar-se lenta i naturalmente essas fuolhas mas nun las queimes. Bás a ber l resultado, que até ancanta!
I acradito que si. La sabedorie popular baseada na spriéncia que las pessonas adquíren al lhargo de la bida, durante giraçones, zde siempre até, ye pula cierta aqueilha que ten mais balor. Son essas fuolhas que ban a dar bida outra beç… bida nuoba !
I talbeç yá tubisse rezon D. Diniç, l Rei-Poeta, quando dezie :
« Proençaes soen mui ben trobar
e dizen eles que é con amor;
mais … troban no tempo da frol
e non en outro … »

… ne l tiempo de la frol… ye l mais cierto!



2 comentários:

AF disse...

«...essas fuolhas ban a fazer un bun stierco».
Solo un camposino, ua pessona que ama la tierra i la conhece, puode dezir estas cousas, assi... cumo quien bai de camino.
Manuel Paxareiro fui-se pul mundo hai mais de quarenta anhos, mas l campo cuorre-le ne l sangre. Que le cuorra por muitos anhos...

Ana disse...

Oubrigada tamien por el, miu pai.
Fui por gostar de l campo (ye berdade) i dun cachico de huorta adonde pudisse el tamien tratar de « son jardin », cumo siempre fizo zde nino an Sendin, que nun quijo antretanto prolongar l sou camino por esse mundo fuora i ir por eisemplo até Paris ou mesmo l Canadá cumo fazírun ciertos sendineses, adonde se ganhaba mais, dezien…
Fui por esso tamien que quedemos por estas tierras oucitánias (para nun quedarmos mui loinge de Pertual)… i tener la certeza de poder « cultiver notre jardin »… Ye ue ideia filosófica até. Quien fala desso ye Voltaire na sue nobela i tamien cuonta "Candide".
« Il faut savoir cultiver son jardin !» ye ua de las cunclusones a que chégan las personaiges na fin de l lhibro.