12/12/22

 

A to ls besitantes, scritores, scritoras, leitores i leitoras deste spácio deseio un Feliç i Santo Natal, a si cumo a sues famílias i amigos, cun muita salude i paç.

Un buono Anho Nuobo de 2023
 

20/10/22

Modos de nun mirar al para trás

outubre 20, 2009
in blog – fuontes de l aire
fracisco niebro / Amadeu Ferreira 

modos de nun mirar al para trás 

 
nun torno a la cidade, deziste i ls uolhos
scapórun-se nun bolo cúrtio, raso, tristes;
assi, bou-me afazendo a solo mirar tierra
i un die nun la stranhar; falas cumo se l sol
 
te nacira nas palabras i sou sonido
atamasse l aire que ben cula nuitica;
nada desto te dá que pensar, puis mais quieres
deixar que l tiempo se slúbie por el mesmo, cumo
 
l’oulibeirica atenegrar las azeitunas
bei i nada puode fazer para que ls tordos
las arrepássen cun sue fame; ls anxertos
que boteste, la huorta que poniste son
 
solo modos de nun mirar al para trás
i abrir la puorta als dies: quando se pon a pie
la claridade de la manhana, la risa
sperta, que tu de nuite nunca acunhas uolho;
 
agora deste an trabalhar pa la lhembráncia
que há de quedar, puis nun hai outra aternidade:
cousicas cumo tal lhimpar ua fieira
q’amor siempre se perde an buoltas cumplicadas.
 
….//….
 

maneiras de não olhar para trás

 
já não volto à cidade, disseste e os olhos
fugiram num voo curto, raso, tristes;
assim, vou-me afazendo a só olhar terra
e um dia não a estranhar; falas como se o sol
 
te nascera nas palavras e o seu som
acalmasse o vento que vem com a noitinha;
nada disto te dá que pensar, pois mais queres
deixar que o tempo escorregue por ele mesmo, como
 
a oliveirinha enegrecer as azeitonas
vê e nada pode fazer para que os tordos
as trespassem com sua fome; os enxertos
que fizeste, a horta que plantaste são
 
só maneiras de não olhar para trás
e abrir a porta aos dias: quando se levanta
a claridade da manhã, o riso
desperta, que tu durante a noite nunca dormes;
 
agora deste em trabalhar para a lembrança,
que há de ficar, pois não há outra eternidade:
coisinhas como tal limpar uma figueira
que amor sempre se perde em voltas complicadas.
 

 

traduziu: ac
outubro 20, 2022

 

23/07/22

Mai de Lhéngua / Mãe de Língua

Hoje a meia tarde recebi um telefonema de um amigo, Orlando Teixeira, a dizer-me que a "mai de lhéngua", doutora Manuela Barros Ferreira, nos tinha deixado. Ontem, eu e o Orlando, na Assembleia da Republica, num encontro com uma deputada, o seu nome referenciamos.

Tive o privilégio de diversas vezes estar na sua companhia e também na companhia de Amadeu Ferreira, pois foi através deste que a conheci. Li a sua biografia...uma história de vida exemplar... Amadeu, agora vais ter companhia para 'discutirem' e acertarem o modo de nos continuarem a 'spicaçar' para não esquecer o grande legado que nos deixaram...

Até um dia e 'Eiterno Çcanso'.

 
 
Aqui fica o texto onde Amadeu a intitula "Mãe de Língua"
domingo, janeiro 11, 2009
in blog – Cumo quien bai de camino
Amadeu Ferreira 
 
mai de lhéngua 
 
hoije pula tarde, bieno a besitar-me, a casa, Manuela Barros Ferreira, salindo yá cun de nuite: gustei de la reber, beciosa i cun seinhas de salude que, spero, nunca se le acáben: ye la mai de l mirandés moderno, si, que las lhénguas tamien ténen mai; las mais bótan ls filhos al mundo i apuis eilhes crécen i tórnan-se andependientes, mas nunca squécen la mai i siempre a eilha tórnan quando percísan, abinturando-se por caminos nuobos, abrindo-le la puorta a outros tiempos, indo mais alhá do que algun die la mai manginou, que mai de probe ten suonhos pequeinhos inda quando eilhes parécen grandes; ls brasileiros cuido que ténen la spresson «mai de santo», mas nós mirandeses passamos a tener «mai de lhéngua», que tamien ten la sue magie, l sou mistério, ua cousa de que outras lhénguas, cumo la pertuesa, nun se puoden agabar: ua mai ansina la filha a andar i dá-le quemido i bestido anquanto ye pequeinha i ajuda-la a çcubrir quien ye: l mirandés, anque tenga seclos, renaciu eiqui hai uns poucos de anhos i ye nesse renacimiento que tubo la suorte de cuntar cun esta mai; a la bezes ls filhos cúidan que las mais nun anténden l que se passa cun eilhes i las mais áchan esso todo mui anjusto i anrábian-se culs filhos, quédan fartos deilhes i chégan a quedar cun gana de nun ls ber delantre: cunflito de giraçones, cumo yá muitá alguien dixo a outros perpósitos, mas quien ye mai nunca mais puode deixar de l ser, nien que nun querga. Nun adelantra. Por mi, tamien gustarie que Manuela tubisse proua desta sue filha, destes sous filhos i que nunca se arrependa de ls haber adotado un die.
 
…//…
 
mãe de língua
 
hoje pela tarde, veio visitar-me, a casa, Manuela Barros Ferreira, saindo já de noite: gostei de a rever, viçosa e com amostras de saúde que, espero, nunca lhe faltem: é a mãe do mirandês moderno, sim, que as línguas também têm mãe; as mães deitam os filhos ao mundo e depois eles crescem e tornam-se independentes, mas nunca esquecem a mãe e sempre a ela voltam quando precisam, aventurando-se por caminhos novos, abrindo-lhe a porta a outros tempos, indo mais além do que algum dia a mãe imaginou, que mãe de pobre tem sonhos pequenos ainda quando eles parecem grandes; os brasileiros penso terem a expressão «mãe de santo», mas nós mirandeses passamos a ter «mãe de língua», que também tem a sua magia, o seu mistério, uma coisa de que outras línguas, como a portuguesa, não se podem gabar: uma mãe ensina a filha a andar e dá-lhe comida e roupa enquanto é pequena e ajuda-a a descobrir quem é: o mirandês, embora tenha séculos, renasceu apenas há uns poucos de anos e é nesse renascimento que teve a sorte de contar com esta mãe; às vezes os filhos pensam que as mães não entendem o que se passa com eles e as mães acham isso tudo muito injusto e zangam-se com os filhos, ficam fartos deles e chegam a ficar com vontade de não os ver pela frente: conflito de gerações, como já há muito tempo alguém disse a outros propósitos, mas quem é mãe nunca mais pode deixar de o ser, nem que não queira. Não adianta. Para mim, também gostaria que Manuela tivesse vaidade desta sua filha, destes seus filhos e que nunca se arrependa de os ter adotado um dia.
 

 

traduzido, antónio cangueiro, sábado, janeiro 09, 2016

 

22/07/22

quando l bolo te prendir ls uolhos / quando o voo te prender os olhos

Júlio 22, 2010

in blog – fuontes de l aire

fracisco niebro / Amadeu Ferreira

 

quando l bolo te prendir ls uolhos

nun te antregues al fraco cunsolo de zistir, mais bal que deias la buolta por outro camino sien perderes de bista l çtino que te chama, se fur perciso deixa passar l eimbierno cun sous frius, mas nun te afagas als scanhos i sou assossego: bien sabes que la muorte ben cul silenço, solene cumo son todas las perciones de antierro, i l que te sobrabará seran termientas que todo te lhebaran na mundiada que naide ha de ber i de que naide quier saber, un termienta feita mesmo al modo para ti; quando chubies las arribas al cumpasso agre i seco de las checharras, traien-te ls niebros l bolo cúrtio i raso de las tordelas, mal te dando de cuonta de l mar de tomielhos a arrebentar sues óndias roixas acontra las peinhas, i nunca falhabas ls marcos de l carreiron adonde çcansabas i mirabas la sien fin de ls cabeços ampossibles, que zistir nunca era palabra que relhuzira nessa huorta i querdar-se ye palabra que an mirandés tamien quier dezir morré-se i zistir, mas nunca te passou pula cabeça l quedares-te por alhá a nun ser para an cada mirada çfolhares l lhibro de la bida que se assoma, cumo tal a las rosas de las garrocheiras, se fur tiempo de rosas, i a las pingas de ourbalho que pónen brincos de cristal ne l pendon de las yerbas; quando l bolo te prendir ls uolhos, deixa-los seguir sou camino que nunca fuorças te faltaran para chubir al cabeço adonde bótan frol las almendreiras yá an janeiro, alhenas al friu, abiertas al passageiro sol; agora ye outra beç de nuite, dou-te un lhargo suonho, mas naturalmente spera las manhana anquanto fraugas la chabe para nuobos caminos.

…//…

quando o voo te prender os olhos

não te entregues ao frágil alívio de desistir, mais vale que deis a volta por outro caminho sem perderes de vista o destino que te chama, se for preciso deixa passar o inverno com os seus frios, mas não te habitues aos escanos e seu aconchego: bem sabes que a morte vem com o silêncio, solene como são todas as procissões de enterro, e o que te sobrará serão tormentas que tudo te levarão na torrente que ninguém irá ver e de que ninguém quer saber, uma tormenta feita mesmo de maneira para ti; quando subias as ladeiras ao compasso amargo e seco das cigarras,  traziam-te os zimbros o voo breve e raso das tordelas, quase não te apercebendo do mar de rosmaninho a rebentar suas ondas de roxo junto ao fragaredo, e nunca falhavas os marcos do carreiro onde descansavas e olhavas a infinidade dos cabeços impossíveis, que desistir nunca era palavra que brilhasse nessa horta e “quedar-se”/ficar-se é palavra que em mirandês também quer dizer morrer e desistir, mas nunca te passou pela cabeça o morreres por lá a não ser para em cada olhar desfolhares o livro da vida que se mostra, como por exemplo as rosas das roseiras do monte, se for tempo de rosas, e as gotas de orvalho que põem brincos de cristal no pêndulo das ervas; quando o voo te prender os olhos, deixa-os seguir o seu caminho que nunca força te faltará para subir o cabeço onde o florir das amendoeiras se mostra já em janeiro, indiferentes ao frio, abertas ao passageiro sol; agora é outra vez noite, chegou-te um longo sono, mas naturalmente esperam as manhas enquanto forjas a chave para novos caminhos.

 

 

Julho 22, 2022

traduziu: ac

obs.: Amadeu, há sempre o sentimento de não conseguir traduzir todo o sentir do original…mas é um enorme prazer prender os olhos nos teus textos e saborear o aroma das palavras

 

22/06/22

bózio/grito - l mundo nun passaba dua rábia/o mundo não passava duma fúria

Júnio 22, 2011

in blog – fuontes de l aire

fracisco niebro / Amadeu Ferreira 

 

bózio

quedou un bózio sien boca
ou cuorpo an que se colgue:
naide le poderá calhar la fuonte.,
nunca.

 ….//…

grito

ficou um grito sem boca

ou corpo em que se dependure:

ninguém lhe poderá calar a fonte,

nunca.

traduziu: ac

junho 22, 2022

 

 :::::::://::::::::

 

 Júnio 22, 2011

in blog – fuontes de l aire

fracisco niebro / Amadeu Ferreira

 

l mundo nun passaba dua rábia

era l tiempo an que screbie na piedra
para apagar adepuis, quando
las palabras solo an sonido
bolában, dius drumie la séstia
nas tardes de berano i l mundo
nun passaba dua rábia para
un die atamar.

…..//…..

 o mundo não passava duma fúria

 

era o tempo em que escrevia na pedra

para apagar depois, quando

as palavras só em ruído

voavam, deus dormia a sesta

nas tardes de verão e o mundo

não passava duma fúria para

um dia serenar.

 

 

traduziu: ac

junho 22, 2022


17/06/22

nunca hei de antender / nunca hei-de entender

 

Inda nun tenie traduzido este testo de Amadeu....quando l staba a traduzir ls uolhos rasórun-se-me /Ainda não tinha traduzido este texto de Amadeu...quando o estava a traduzir os olhos humedeceram-se-me.


Júnio 17, 2011

in blog – fuontes de l aire

fracisco niebro / Amadeu Ferreira 

 

nunca hei de antender

pássan ls caminantes rue alantre, a mirar ls pies, a custo ampurrando la barriga, nun eisercício triste i solo, andefrente a las arbles bezes sin cuonta mejadas de ls perros, assi i todo berdes: camínan pa la muorte i nun lo sáben, puis l que se sabe tamien ye ua question de tiempo i solo puode ser malo l que ben fuora de tiempo, antes de tiempo; que mos amporta la muorte se tenemos inda fuorças para caminar? talbeç la caminada mos ajude a botá-la fuora an modo de sudor, an bafo yá sin cundiçones para se bolber a respirar, puis quien camina, anque sin tino, inda a algun lhado ha de chegar, siempre un sítio que spera por nós, nó porque querga saber de nós, mas porque treminemos caminar assi cumo quien del mesmo se bota para fuora, cansado de l cuorpo dies i anhos: todo me quedo agarrado a un galho anquanto l cuorpo dá sue buolta, el sin mi i you sin el, fartos de andar agarrados un al outro: se me bires caminando a mirar l suolo, nuite fuora, yá sabes que nun bou todo eilhi i la tristeza ye solo un modo de çfraçar i anganhar quien passa: canso-me de mi, farto de ls calhos que l pensar me bai botando, pesado de mais pa m’aguantar colgado de mirares que nin al aire de la nuite le rejísten, farto de falar cun piedras i bidraças; la tática ye simpres, abre ua lhuç berde de l’abenida i deixo seguir l cuorpo, mas naide me bei quedar a ber l caramonico até quedar burmeilho, apuis sento-me nun scanho de la rue a ber passar las rapazas, tan guapas que nunca hei de antender cumo ye possible que la muorte eisista i l tiempo seia capaç de se mos meter antre ls uocos que se cólgan de l mirar.


….//….


nunca hei-de entender

 

passam os caminhantes rua adiante, a olhar os pés, a custo empurrando a barriga, num exercício triste e só, indiferente às árvores vezes sem conta urinadas dos cães, assim mesmo verdes: caminham para a morte e não o sabem, pois o que se sabe também é uma questão de tempo e só pode ser mau o que vem fora de tempo, antes de tempo; que nos importa a morte se temos ainda forças para caminhar? talvez a caminhada nos ajude a expulsá-la em modo de suor, em sopro já sem condições para se voltar a respirar, pois quem caminha, embora sem critério, ainda a algum lado há-de chegar, sempre um sítio que espera por nós, não porque queira saber de nós, mas porque decidimos caminhar assim como quem dele mesmo se coloque para fora, cansado do corpo dias e anos: todo eu fico seguro a um galho enquanto o corpo dá a sua volta, ele sem mim e eu sem ele, cansados de andar amarrados um ao outro: se me vires caminhando a olhar o chão, noite fora, já sabes que não vou todo ali e a tristeza é só um modo de disfarçar e enganar quem passa: canso-me de mim, cansado dos calos que o pensar me vai colocando, pesado de mais para me aguentar pendurado de olhares que nem o vento da noite lhe resistem, cansado de falar com pedras e vidraças; a táctica é simples, abre uma luz verde da avenida e deixo seguir o corpo, mas ninguém me vê ficar a ver o boneco até ficar vermelho, depois sento-me num banco da rua a ver passar as raparigas, tão belas que nunca hei-de entender como é possível que a morte exista e o tempo seja capaz de se nos meter entre os vazios que se penduram do olhar.

 

 

traduziu: ac

junho 17, 2022

07/05/22

abenida abaixo / avenida abaixo

 

Maio 6, 2010

in blog – fuontes de l aire –

fracisco niebro / Amadeu Ferreira

 

abenida abaixo

 

bou abenida abaixo i méten-me duolo las fuolhas baças de las arbles, ls salagres galhos cun sou pelo suolto als fumos, als puolos, als aires malos: i dá-me la gana de ls arrodiar nun monho que solo se çfazisse al sereno de la nuite, al menos ua trança adonde l berde podira jogar a la cuorda ne ls demingos de maio.

….//….

avenida abaixo

 

vou avenida abaixo e metem-me dó as folhas baças das árvores, os quebradiços galhos com o seu cabelo solto aos fumos, às poeiras, aos ventos maus: e dá-me vontade de os enrolar num carrapito que só se desfizesse no sereno da noite, pelo menos uma trança onde o verde pudesse jogar à corda nos domingos de maio.

 

 

traduziu: ac

Maio 6, 2022