https://www.youtube.com/watch?v=H_WRzElctVc&t=111s
(Q( Quando las pessonas i l campanairo nun tenien reloijo )
Nacer de l sol – Meidie – Çponer de l sol
Pula manhana
De madrugada, bien cedico
Antes de nacer de l sol (toque de las campanas an dies ancubiertos)
Al nacer de l sol (Al nacé l sol)
Cun cachico de sol
Cun cacho buono de sol
A meia manhana
Al passar de meia manhana
Antes de meidie
Pouco antes de meidie
A meidie (Toque de las campanas, an dies ancubirtos)
Pula tarde
A passar de meidie
Subre la tarde
Na fuorça de l sol
A meia tarde
Pa l fin de la tarde
Cun cachico de sol
A la tardica
Antes de l çponer de l sol
Al scurecer
Toque de las Trindades (An dies nubrados/sol ancubirto)
De nuite scuro
(agora que las pessonas ténen reloijos, ne l pulso, ne l telmoble, ne l cumputador, nas paredes, nas antradas de l metro, de l camboio an todo l que ye sítio).
La debison de l tiempo agora ye:
Pula manhan
Cunfinamiento
cunfinamiento
.............
Pula tarde
Cunfinamiento
Cunfinamiento
.........
Cada un ye pa l que nace.
Quantas bezes oubi dezir esto als más bielhos.
I se lo dezien era para cunfirmar culidades, jeitos i birtudes que las pessonas
tenien.
I nestas cousas d’abaluar ls outros la spriéncia de l’eidade cunta, ls anhos
son aliçaces que dan buns cunseilhos, átan las puntas.
Chegando a
falar de ls sous amigos, abós, pais, filhos i mesmo nietos, sien arrecelos nien
peias, anton esso ampuniesse cumo se fusse berdade.
Era l que se dezie de l miu amigo Silbano, filho dua tie que siempre bibiu de l
cuntrabando, bendendo nas aldés l que l’anquemendában, mescaba an Alcanhiças ou
Mobeiros – Spanha – i çpuis passaba la raia.
- Cumo
garfos, colheres, alparagatas, pana, caramelos, galhetas i muitos outros percisares
que acá an Pertual éran mui caros ou scasseában.
El nunca se bai anraibar cumigo por screbir esto.
Ardou de sue mai carátele bastante para bencir montes, cuostas, barrancas,
passar puontes de ribeiras sien miedo nien arrecelo, tamien sabedorie para ancuntrar
i lhebar por carreirones lhibres nas nuites scuras l fardo de cuntrabando anté
casa.
Tenie angeinho para fintar ls carabineiros i guardas fiscales, i nun se deixar acaçar.
Fazie-lo cun
tal astúcia que muitos que tenien este modo de bida lo l’ambeijában.
Nesta arte yá cumo garoto era un xefe, scolhido por todos quando alhá tenien
que ír-se por uas tortas (pan spanholo) an anhos de scasseç de pan deste lhado
de la raia.
Nessa bida de cuntrabandista i ls fiscales trabou lhuitas siempre zeiguales,
mas Silbano nunca zistie, la necidade de ganhar l pan pa la boca era fuorte, cumo
fuorte era l’amposiçon de l regime para begilar las frunteiras i acaçar ls que
fazien este modo de bida.
Falaba la
lhéngua Castelhana culs soteiros spanholes, l pertués culs fiscales i l
mirandés quando bendie l cuntrabando.
Alguns anhos apuis l miu amigo Silbano tubo d’acumpanhar sue mai, que se scapou
pa l Brasil, cun el lhebou un património rico de cuontas i bibéncias cumo
poucos, desso tengo la certeza. Era de l miu anho de nacimiento, se porqui
tubisse quedado íbamos a tirar las suortes ls dous ne l mesmo anho, assentar
praça.
Por alhá se quedou, de beç anquando manda amboras als cunterráneos, zardado deste praino mirandés, ten cumo quemido las suidades i lhembráncias, quando ancuontra cun quien fala l mirandés.
Dezindo: esse
falar tamien mos lhiga al dantes, i solo la muorte puode cortar.
Nun quiero squecer nien perder essa ardança.
Faustino Antão
Nota : Crónica tamien publicada na fuolha mirandesa -Jornal Nordeste