29/06/17

Redadeiras amboras de Zenízio.






Stimados cunterráneos q’andais pul mundo, quiero dezir-bos que trés (3) moradores, nacidos i criados an Zenízio se purpáran para se scapar, para deixar de beç sue casa.
A mirar pa l queilhes stan fazendo nun se ban a quedar alhá ne l alto muito tiempo. A fazer fé, eilhes ye solo brincos i sboleceios an riba de l nial, seinhas de que quieren eimitar sous pais i fazer de l cielo l sou domínio, cumo ye natural de l mundo de todas las abes.
Eilhes nacírun nun nial que fui puosto de perpósito eili an pie d’alquedute i la fuonte de la bielha scuola (hoije  casa de l’Associaçon “Sol Nascente”), porque adonde sous pais fazírun de morada ne ls redadeiros anhos era na crona d’un choupo mais arriba q’anho apuis ano ateimou an botar galhos i de nada serbindo zgalhá-lo.
A nun ser assi, nun ponendo i nun criando cundiçones, se calha tenien ido de beç para fuora de la nuossa pobaçon, nun se sabendo para adonde
Son eilhes trés cegonhicos, pimpones i felizes, puis que se saba naide ls querie mal. 
Quédamos la spránçia de que béngan todos ls anhos çpuis de passáren ua temporada fuora, noutras tierras.
Por esso stimados cunterráneos se nun bos aporcatais, talbeç solo ls podeis ber nalgua beiga, lhameiro ou lhagona pul termo i mesmo esso nun será por muito tiempo.
Nós siempre mos afeiçonemos a abes, bonda ber la stima que tenemos pula “Boubielha”, mas tamien las ciguonhas mos lhíban ua buona fatila d’aceitaçon. Siempre por eilhas i ls uolmos adonde críaban tubimos respeito.
Quantas cuontas nun stáran agarradas a eilhas i a eilhes?
Talbeç un die essas cuonta séian cuntadas.
Agora deixo-bos ls retraticos.












22/06/17

Quando se perden amigos…i nun se puode cuntar




Antonho tenie seis anhos d’eidade, Fonso ten seis.

Amigos zde nacença. Zde quando nino s’ampeça a tener amigos. Cumpanheiros zde l bércio. Zde quando éran lhebados drumindo ne ls braços de sues mais i deixados na Fundação D. Pedro IV –  “ls calafates” – Lisboua, adonde mirában por eilhes i eilhas lhaboriában.

La traigédia de Pedrógão Grande lhebou Antonho. Lhebou-lo cun sou armanico, sous pais i outros parientes. Nun podie la naturaleza fazer l que fizo. Nun podie lhebar-lo, nien a el, nien ls que l criában, nien a naide.

La traigédia roubou a Fonso i a todos nós l melhor que tenemos ne l mundo, ls ninos i amigos.

Antonho fui lhebado de tan nobico. Tenie aquel nino tanto para bibir, para recebir i dar, a sous pais, armano, abós, amigos de scuola de sue rua.

Porquei ye assi, porquei ten Fonso i demais amigos de quedar sien la sue cumpanhie, sien ls sous beisicos sien ls sous abraços?

Agora sobra pouco, sóbran las palabras i cunsuolo de que se scapou para loinge. Que l’amisade seilhou tan perfundo antender que nunca l squecerá steia adonde stubir.

A nós, a to l mundo quédamos l cunsuolo de cerrar ls uolhos i d’uolhos cerrados mirarmos ne l mais fundo de l coraçon la sue cara, l sou sunriso.

Antonho un beisico.

Nunca bos squeceremos, que Dius tenga buossas almas.
La nuossa eiterna saludade.

19/06/17

Lhuito, lhuito, lhuito...

Delor, delor, delor...

-Ye assi que stamos bibindo, an lhuito muita delor an todos nós.

-Stamos nas manos de la naturaleza, mas stamos todos ounidos aqueilhes que mos deixórun i sous familiares.

Solidairos culs familiares de la bítemas de la traigédia, tamien cun todos aqueilhes que lhuítan para atamar l fuogo i salbar bidas, quantas bezes sponendo las sues an peligro.

-La naturaleza ten destas cousas, inda tengo bien an mie mimória ls amigos, suldados de la paç, porque ls conhecie, que an Cicuiro, (Miranda de l Douro) ne l die 1 d'agosto de 2013 mos deixórun quando lhuitában cul fuogo i yá tornou a grabar tan taludo númaro de bítemas.

Lhembrar para partecipar

 760 100 100
 este ye un modo, mas hai outros

10/06/17

Ls Lusíadas


a Apuis de quaije cinco anhos de trabalho, acabou-se la sumana atrasada la traduçon de Ls Lusíadas an mirandés, feita por Fracisco Niebro. Essa traduçon ampeçou a ser publicada an janeiro de 2004, a la rezon de cinco stáncias por sumana, ne l Jornal Nordeste. La pregunta que eiqui pongo yá fui pula cierta puosta por outras pessonas: l que ye que lhieba ua pessona a fazer ua boubada destas ne l seclo XXI, i inda porriba nua lhéngua cumo l mirandés?
L'eideia de traduzir l poema de Camões para mirandés fui, an purmeiro, agarrar las possiblidades que el le ouferece a la dibulgaçon de la lhéngua mirandesa, tornando-la mais coincida. Mas fui tamien l querer lhebar la lhéngua mirandesa por mares datrás nunca nabegados, fazendo-la passar pula dura pruoba que ye la de le dar boç a esse poema único, i cuido que se sal mui bien de l feito: ua lhéngua que lhuita cun sues andebles fuorças pa nun se deixar afogar ne ls mares amalgados an que ten de nabegar, dá-se bien cun esse poema que tamien tubo de ser salbo de las augas de l grande mar. Sendo Ls Lusíadas l maior poema d'amor de la lhiteratura pertuesa, l trabalho de l tradutor solo puode ser antendido cumo un ato de amor pulas sues dues lhénguas, l pertués i l mirandés, i dua grande proua por fazer parte de l pobo que las fala: ora, falar de amor i falar de boubadas bai a dar al mesmo. Al modo que l tiempo passa, Ls Lusíadas ban sendo lhebados na corriente de l riu de l squecimiento i esso ye ua einorme perda yá que ye na mimória que assenta l bibir dun pobo, que por eilha bince l tiempo, i esse ye l camino de l'eimortalidade tamien pa la lhéngua.
L nome de Camões i l sou poema resúmen, an muito, l'alma, la cultura i la lhiteratura dun pobo, questuma-se dezir, mas todo esso staba ancumpleto sin la traduçon de l poema para mirandés. Cumo pertueses, tamien ls mirandeses fázen parte antegrante de l heiroi coletibo de Ls Lusíadas. Quadra-le bien als mirandeses essa eipopeia adonde a la grandeza de ls feitos se cuntrapon la pequenheç de l reino, adonde la fuorça de buntade i la determinaçon puoden arrepassar las fraquezas - i esso nun ten nada a ber cun cunsidrar ls çcubrimientos cumo eidade d'ouro, que nun l son. Assi sendo, Ls Lusíadas nun puoden quedar na beneraçon dun grupo de specialistas, nin de lheitura pa ls mirandeses que fúrun oubrigados a lé-lo ne l ansino secundairo, ponendo-lo apuis de lhado para siempre. Tamien cula sue traduçon para mirandés Ls Lusíadas puoden ganhar nuobos lheitores que, de outro modo, nunca chegarien até el.
Puls feitos que diç, pul camino que apunta, pula sue grandeza cumo poema, Ls Lusíadas son un património de todos ls pertueses i de la houmanidade. Assi, ua nuoba lhéngua an que ye traduzido ben a cuntinar essa eideia, ajuntando-se a las muitas an que l poema yá fui i cuntina a ser traduzido. Dende que esta traduçon tamien seia ua houmenaige al grande poeta, un bózio contra l squecimiento, ua afirmaçon de la sue modernidade, amostrando cumo la globalizaçon nun ten sentido fuora de l'andebidualidade de ls pobos, por bien pequeinhos que séian.

Amadeu Ferreira
28/09/2008 - 00:00
in Jornal Público.

06/06/17

Anformaçon

Oubrigado amigo António pul'anformaçon.

Yá tengo la biografie de mestre Amadeu Ferreira, assi i todo nun deixarei de fazer ua besita na mesma al pabilhon de l'Âncora Editora.



02/06/17







                                                      (Foto de Eduardo Domingues)

Aires poéticos assopran a nordeste.
Ásparos cheiros, modas de siempre …

I ye quando la flor de l die mais se abre
que l berso se lhebanta
i la scoba arde.

De l'abe l'abraço i la dança.
Pura rebeldie.
De l riu l spanto la mauga i l deseio.

I un campo d'amisade

sabe a cereijas maduras de fin de tarde.

Teresa Almeida Subtil