12/01/08

Cousas que mos quédan


“Anton bós an Zenízio yá sodes tan poucos i, mesmo assi, inda andais cun anteimas?!” Fui cun estas palabras que l xefe daqueilha patrulha de la guarda falou para eilhes.
Quedou-me para siempre este dito, i yá lo oubi hai uns quatro anhos atrás ne las mies bacanças de berano na mie tierra. I, benindo de adonde benie, i pulas rezones que era dito, mais fuorça tenie para nun l squecer. Dito por un tiu chamado Galhardo (debe ser apelhido), se nun stou anganhado que ye de Samartino, anton na guarda de Miranda. Coincedor pula cierta de l redadeiro porblema de las aldés d’alhá, que stan a quedar sien giente.
Solo para aclariar mais las cousas, Zenízio tenie an cuntas arredundadas, ne ls anhos trinta de l seclo atrasado, seis cientos i trinta registros, naquel tiempo nun se sabien ls númaros puls botos, hoije son arrimado a ciento i trinta (siempre cula Speciosa agarrada).
Mas la rezon que houbo para l dito fui assi, cuntado pula mie tie que staba a la puorta, you habie-me ido a buer café als Bumbeiros (nós hai ciertas horas de l die nun tenemos café n’aldé): Dous tius, nuossos bezinos, trabórun-se de rezones por bias dua carreta de sobras d’amanhos an casa, que fúrun çpejando nua caleija arrimada, eili nas traseiras de las casas. Quiero dezir-bos que dantes, esta mesma caleija que ten un cachico de beiga, este porblema nun se ponie, porque era aporbeitada para fazer i secar al sol ls adobes, cousa de muita amportança, feitos de barro amassado cun palha, que apuis de squadrilhados cua fuorma de madeira, la adobeira, quedában bien certicos para fazer las paredes de las debisones de casa. Ou las sobras, que agora éran demanda, éran lhebadas i aporbeitadas para algue sanja nua baixa alhagadiça. Porque you inda acarretei al lhombo muitos cestos de xeixos para eilhas. Mas ls bezinos, ora que puodes, ora que nun puodes, i assi se fizo ua guerra antre eilhes.
Chegada la guarda apuis de ber que era por aqueilha quemenéncia, que para nada serbie, staba agora a ser l brugo dua anteima. L Samartineiro, home sabido, se calha por ser Mirandés, porque cousas assi le passában pulas manos to ls dies, porque la sue porfisson ye asparcida a la de ls sacristanos, sáben quaije tanto cumo ls curas. Yá nua, nun de home de farda nien d’outoridade, mas si de home que quier todos d'a bien, chamou-los daparte, deixando las ties i la moçada de l juntouro de fuora i bira-se pa ls dous i diç-le:
Dai las manos, i d'a pronto, “anton bós an Zenízio yá sodes tan poucos i mesmo assi inda andais cun anteimas”.
Ye assi cun estas bibéncias i rialidades, que you gusto de fazer estes testos.

Al screbir stou a partilhar.
I you questumo dezir, se nun me mándan calhar quando falo de la mie tierra i de las mies gientes, nun sou capaç de me calhar.



Este retrato ye bien al meio de l'aldé de Zenízio, alhá se bei la Capielha de Santa Cruç, cumo bedes nun se bei biba alma, cumo you gustaba de amostrar un de ls anhos trinta de l seclo datrás, pula cierta staba bien cfrente, se calha cun muitos garoticos, jogando la belharda ou correndo cul arco i la gancheta.


4 comentários:

poe-to-suco disse...

Ti Faustino... esses dizeres aplicam-se como uma luva a todo o Interior Transmontano e outros interiores. Somos tam poucos e inda andamos com anteimas

leonardo antao disse...

Amigo Faustino,
Eiqui stá mais ua linda stória de la nuossa querida aldé, que dignifica tambien ls mius caros amigos de farda de la GNR, pula buona forma de eixercer la outoridade i dando
un amportante cuonselho, que inda hoije nós ls zenízienses precisamos muito de poner an prática
“dai las manos, i da pronto, “anton bós an Zenízio yá sodes tan poucos i mesmo assi inda andais cun anteimas”.
”Nun te calhes” de fazer este tipo de testos, cun estas bibéncias i rialidades, que dan boç a las nuossas gientes mirandesas i, son para mie rezon fuorte para cuntinuar a cuonsciencializar ls zenízienses i mirandeses a falar e screbir mirandés, cuomo tu bien sabes, por antermédio de l nuosso querido Nial de la Boubilha, que no Deimingo 3 de Febereiro bai fazer mais un ancontro na Sobreda.
Un abraço i cuntinua a dar a cunhecer, a balorizar i a dibulgar l nuosso querido Mirandés.
Leonardo

adeusdado disse...

Ye guapa la stória ye berdade, i traduç ua rialidade bien ne ls nuossos dies, l despoboamiento de la probincia. La segunda parte de la stória cuntina mui actual, ye será intemporal, scalhar hoije mais que d´antigamiente, onde las pessoanas se anraiban i matan por quemenéncias. Anton que benga la outoridade i ajude a dar las manos.

Parabienes Faustino

faustino.antao disse...

You nun hai muito tiempo dixe eiqui nun testo que ls comentairos son para mi cumo un ampúrrio para fazer mais i melhor.
Son assi a modo de fazer un arrocho, cumo fazie you quando fui pastor i dun percisaba, agarraba nua nabalha i lhimpaba-lo.
Gusta-me, béngan donde béngam, mas quando son de ls amigos anton ye cumo se stubisse a falar cun eilhes, i agora tamien de l "poe-to-suco", que rebela coincer las rialidades de las nuossas tierras i Paiç.
Agradecer-bos ye pouco, l melhor de todo ye cuntinarmos siempre lhiados neste sítio, i an todos adonde la nuossa querida lhéngua i cultura mirandesa steia.