L Die Mundial de l Triato fui criado an 1961, an Biena, ne l nono Cungresso de l Anstituto Anternacional de Triato. Ye festejado a 27 de Márcio an to l mundo. Ua de las tradiçones ye la dibulgaçon dua Mensaige Anternacional, screbida por ua pessona lhigada al triato, a cumbite de l Anstituto Anternacional de l Triato. La mensaige ye traduzida an mais de binte lhénguas i lida a miles de spetadores antes de l spetaclo de la nuite ne ls triatos de l mundo anteiro.
Hai uns anhos atrás, l PODER, ne l mássimo de la sue antoleráncia, ampuntou ls artistas de ls países deilhes. Hoije an die, ls atores i las cumpanhas súfren cula deficuldade d'ancuntrar spácios, triatos i público; todo por cunta de la crise.
Ls gobernantes yá nun se priacúpan an cuntrolar quien ls cita cun eironie i sarcasmo, ua beç que ls atores nun ténen spácios nin público que ls beia.
Cuntrariamente al que acuntece hoije, ne l tiempo de la Renacença an Eitália, ls gobernantes tubírun einormes deficuldades an cuntrolar ls atores i quemediantes que cunseguien animar la giente para assistiren als sous spetaclos.
Ye sabido que l grande sangradeiro de ls quemediantes acunteciu ne l seclo de la Cuntra Reforma, quando fui decretado l sbarrulho de to ls spácios teatrales, specialmente an Roma, por séren acusados de oufénsias a la cidade santa.
L Papa Einocéncio XII, ampurrado pula ala mais cunserbadora de la burguesie i de ls altos repersentantes de l clero, ourdenou an 1697 l ancerramiento de l Triato de Tordinona por se cunsidrar que, nesse lhugar, dezien ls mais moralistas, se fazien spetaclos cunsidrados nojentos.
Ne l tiempo de la Contra-Reforma, l Cardeal Charles Vorromée, ne l norte de Eitália, dibulgou la cunsagraçon de la redençon de ls “ninos milaneses” amponendo ua clara çtinçon antre ls nacidos an l' arte, cumo spresson mássima de eiducaçon spritual, i l triato, manifestaçon de profanaçon i de pouco juizo.
Nua carta çtinada als sous ajudantes, que cito de cabeça, l Cardeal Charles Borromée diç mais ó menos estas palabras: “Nós que stamos queremos derrotar la yerba mala, tentaremos, chiçcando lhume als testos i çcursos anfames, fazer cun que estes se apáguen de la mimória de ls homes, de la mesma maneira que caçaremos todos aqueilhes que antéimen an dibulgar ls testos ampressos. Sabemos que, anquanto nós drumirmos, l diabo stará spierto, cun atençon redrobada. Anton, l que será mais amportante, l que ls uolhos beien ó l que se puode ler ne ls lhibros? L que ye que atrelonda más la cabeça de ls moços i ninos, la palabra dezida cun géstios apropiados, ó la palabra muorta, screbida ne ls lhibros? Hai que ampuntar de las nuossas cidades quanto antes las gientes de l triato, tal cumo yá fazimos culs spritos andeseables”.
Anton, la sola salida pa la crise stá na sperança dua grande caça a las bruxas que stan ancontra nós, i subretodo contra ls moços que quieren daprender l'arte de l Triato: solo assi nacerá ua nuoba giraçon de quemediantes que aporbeitará esta nuossa spriéncia i deilha tirará porbeitos einimaginables na percura de nuobas formas de repersentaçon.
Dario Fo
Sem comentários:
Enviar um comentário