11/03/08

L Abade de Baçal i l mirandés 1

Hai dies, l miu amigo José Vaz Pinto, de Bumioso, amprestou-me un lhibrico de l Abade de Baçal, que ten por títalo

Trás-os-Montes
pelo Pe. Francisco Manuel Alves,
Exposição Portuguesa de Sevilha
1929, 28 págs.



Esse lhibrico na p. 27, diç assi:

«O dialecto mirandés, falado ainda hoje na terra que lhe dá o nome, divide-se em coodialecto Sendinês, Riodonorês e Guadramilês, assim ditos das aldeias onde se falam: a primeira em terras de Miranda e as duas últimas no concelho de Bragança a raiar com Espanha. Êste dialecto, conquanto pelos seus caracteres gramaticais se avizinhe do português mais que outra qualquer língua românica, deriva rectamente do latim, segundo formas léxicas próprias, e não do espanhol, galego ou potuguês corrupto, como à primeira vista parece aos menos lidos em filologia.
É que Nun se caçã truitas a bragas anxuitas: é que A quien pinheira i amassa, nun le fúrã la fogaça e só dos que estudam fiamos a veracidade da afirmação.»


Trés noticas subre este testo de 1929:
- L sabido Abade parece que, al menos an relaçon al mirandés, nun era mui «lido an filologia», anque yá tubíran sido publicados, habie arrimado a 30 anhos, ls Estudos de Philologia Mirandesa, de José Leite de Vasconcelos;
- Ne l fondo ten rezon al amostrar que l mirandés, l riodonorés i l guadramilés ténen l mesmo fondo [lhionés], inda que cun defréncias amportantes, i esso amostra que el sabie l eissencial;
- An 1929, nun folheto para ua sposiçon an Sebilha, fala-se de la outra lhéngua falada an Pertual, para alhá de l pertués, l que amostra bien l'amportança que l Abade de Baçal le daba a essas lhénguas na cultura stramuntana i pertuesa, orientaçon que nun tubo seguidores fuora de las tierras de Miranda.

Un die destes yá traio eiqui outros testos de l Abade de Baçal subre l mirandés, sperando que outras pessonas fágan l mesmo se tubíren notícia de algun testo cun antresse.


3 comentários:

Tiégui disse...

Hai un lhibro que se puôde ancuntrar que nun fala so dal Mirandés, mas de las pessonas i de tod'la cultura, yê "Entre Douro e Rio Sabor" se nun m'anganho.

Pudeis l'ancuntrar ne la bibliotéca dal GVID ne la faculdade de letras dal Porto.

You habie feito ua copia del...cula mie maquina de sacar fetugrafie. So que l'outro die al caralho dal mui cumputador scangalhou-se todo i perdie al lhibro... maldito die aquele an que deçedie trabalhar an beç d'acaçar rapazas :p

AF disse...

Buonas nuites, Tiégui,

Si, esse lhibrico yá hai un bun par d'anhos que l conheço. Assi i todo, oubrigado pula lhembráncia.
Mira, estes testicos son cousas pequerrixas, assi i todo bal la pena lhembrá-las. Talbeç assi se le antolhe a mais giente fazer l mesmo i bai ponendo l sou granico. I ye de granicos assi que tamien las cousas se ban fazendo.

Un abraço,
Amadeu

Tiégui disse...

Buônes dies !
L'anhe passado passei uns méses nal Porto pals studios i quando tenie bagar iba pa la faculdade de letras porque habie alha buônas rapazas mas nun so habie aquisso se no tamien cousas suôbre Miranda an lhibros que pulhie s'antraban.
Habie aquele dal "Dialecto Mirandez" que me deixoran ber ua beç. Digo deixoran purque staba bien cunserbado nun sito adonde ponan los lhibros ralos i aquesse éra cunsederado assi ya que debie d'haber poucos, anté tenie l'assinatura dal outor... mas esse tamien lo perdie.

Cum sabie que los mius dies an Purtual éran cuntados pus alha iba recuperando anfurmaçones ne la faculdade. Mas esses testos qu'eiqui puneis nun los coinecie you.

D'ua maneira general, mas nun bos ansino nada, yê siempre mui buôno de ber los purmeiros artigos publicados suôbre un téma, assi fago purque d'alguas bezes yê quando s'ancuôntran las cousas las mas simples, i las téories las mas bien splicadas. Açpuis un puôde cunstruir al sou coincimiento lindo las outras cousas ya mas nuôbas i anton mas puxadas.

Bah bou m'alha :-)