30/06/14

Uitocientos anhos?


Parece que ne l die 27 de junho hoube ua grande fiesta para quememorar l nacimiento de la lhéngua pertuesa. Hoube cumbersas, animaçones, balhones i até música. Se you fura un de ls organisadores, haberie telefonado a Belmiro de Azevedo para pedir l Tony Carreira amprestado. Mas pronto, nun hoube Tony Carreira, mas hoube Ribeiro i Castro, que ye quaije la mesma cousa.

You nun pude ir a la fiesta, mas tube muita pena, porque dixórun-me que festejar uito seclos de pertués yera "bué da trendy". Mas, acima de todo, quedei cun alguas dúbedas: cumo sáben eilhes quantos anhos ten la lhéngua i até l die an que naciu? Eisiste un momiento an que las lhénguas nácen? Cumo terá sido? Cunfesso que até cheguei a maginar l diálogo antre dous habitantes de l reino:

- Ah, carai, esto de falar an lhatin yá nun me dá muito jeito. I se falássemos antes an galaico-pertués?
- Galaico-pertués, que ye esso?
- Ye parecido cu l lhatin, mas cun menos declinaçones.
- Ah, se ten menos declinaçones, bamos spurmentar, que you ando cun deficuldades na gramática.

Fui  ambestigar i parece que, afinal, la fiesta yera sobre l testamiento de Afonso II, l purmeiro documiento screbido an pertués. Quedei inda mais baralhado: anton las lhénguas nun "nácen" cula fala? Anton, por eisemplo, l mirandés solo eisiste zde que ye screbido? I que dezir de lhénguas que nacírun, crecírun i se morrírun sin que naide las screbisse? Nunca eisistórun?

Nun stou, ye claro, a querer dezir la scrita nun ten balor. Gusta-me muito ler i screbir i reconheço que essa dimenson ye mui amportante. Mas, carai, nun ye cula scrita que las lhénguas nácen! I l peor de todo ye que, segundo este artigo, l testamiento de D. Afonso II nien sequiera ye l purmeiro documiento screbido an lhéngua pertuesa. Cuando muito, ye l purmeiro documiento screbido an galaico-pertués por un rei. Portanto, para estas pessonas, las lhénguas "nácen" quando ampeçan a ser screbidas pu l poder. Anteressante!

You gusto muito de mie lhéngua-mai i cuido que debe ser celebrada! Mas debe ser celebrada cun algun rigor i nó cun çcursos de circunstáncia sobre la balorizaçon de la lhéngua i l númaro de falantes i outro tipo de cumbersas que nunca se traduzen an políticas cuncretas. Yá agora, tamien serie buono que alguien  dexisse que l númaro de falantes ye l menos ampuortante i que Pertual ten dues lhénguas, nó ua!

3 comentários:

Tiégui disse...

Aquestes sturiadores purtuéses siêmpre m'an de fazer rir... Alfonso II. Boh ! Mas Alfonso X de Castilla tamiên screbie an Galaico-portugués...
Las cantigas de Maria son un eisemplo. Onde anté s'ancontra la palabra bien mirandesa "porende" (por ahi).

Tiégui disse...

Bon, si tamiên paréce que Alfonso X naciu llogu açpuis la muôrte de Alfonso II.

Tiégui disse...

Para vus dezir la verdade you achu qu'antes falavan todus mirandés, dende Aragon anté'l fin dal mundu.